Gündem

 Deniz Feneri Balyoz Harekat Planı
 Demokratik Açılım İrtica Eylem Planı
 Siyasi Gündem Ergenekon
 Ekonomik Gündem 

 Gündem > Ekonomik Gündem > Kuzey Kore ekonomisine kuşbakışı

Kuzey Kore ekonomisine kuşbakışı
Kuzey ve Güney Kore arasındaki gerginliklerde, ortak sanayi bölgesi sık sık odak noktası olmuştur.

Ancak burada ekonomik üretim durmuş halde.

Nakit sıkıntısı çeken Kuzey bu yüzden ücretler üzerinden 90 milyon dolar kayba uğradı.

Bunun Güney iş dünyasına çok daha fazlasına mal olduğu söylenir.

Ama Pyongyang'ın mali durumu hakkında anlamlı bir şeyler söylemek her zaman zorluklarla doludur.

Kuzey Kore ekonomisinde ne olduğunu algılamak kişinin yaratıcı olmasını gerektirir.

Bir ziyaretçi olarak ülkeyi analiz zordur çünkü ziyaretçiler sıkı gözetim altında tutulmaktadır.

Beklenmedik olaylar bazı şeyleri ortaya çıkarabilir ama çoğunlukla ziyaretçi onaylanmamış faaliyetlerinden korunur.

Ülkenin bütçesi yayınlamaz ve anlamlı ekonomik ve sosyal istatistikler nadiren açıklanır.

Ancak ticari uydu görüntüleri değerli bilgiler elde etmek isteyen araştırmacılara devletin gizli sisteminin kapılarını aralıyor.

Kuzey'in gelişen piyasa ekonomisinin sosyal bilimciler ve ekonomistler tarafından analizi bakımından bu açıdan bir örnek.

Sosyalist ideolojiyle 'çelişki'

1990'larda Çin ve Rusya Kuzey Kore'ye sübvansiyonlari sona erdirdiğinde, resmi ekonomi çöktü, kıtlık ortaya çıktı ve ekonomik boşluğu doldurmak için geleneksel çiftçi pazarları büyüdü.

Bunlar devletin sosyalist ideolojisine aykırı faaliyetler.

Kuzey Kore liderliği bu piyasaların yayılmasından rahatsız.

Çünkü her şey bir yana, bu pazarlarda yasadışı yabancı mal dağıtarak hükümetin bilgi tekelini kırdılar.

Ancak mevcudiyetlerine izin vardır çünkü insanlar için bir ekonomik zorunluluk oldukları gibi devlet için de bir gelir kaynağı durumundalar.

2011 yılında Haggard ve Noland tarafından yayınlanan araştırmada katılımcıların % 69'u gelirlerinin yarısından fazlasının devlete ait şirketlerde istihdamdan ziyade serbest piyasa faaliyetlerinden geldiğini bildirdi.

Araştırma ülke dışındaki Kuzey Kore sığınmacı arasında yapılmıştı.

Katılımcıların sadece % 4'ü gelirlerinin hiçbir kısmının piyasa faaliyetlerinden gelmediğini bildirdi.

Ancak ankete katılanlar, ezici bir çoğunlukla Kuzey Kore'nin kuzey-doğu illerinden mültecilerdi.

Peki, ülkenin geri kalanında durum ne?

Ekonominin belkemiği

Analistler Kuzey Kore çapında 300'ü aşkın pazar belirledi.

Birçoğu standart bir futbol sahasından daha büyüktür.

Uydu görüntüleri bu pazarların büyümekte olduğunu gösteriyor.

2000'lerin başında küçük olan pazarlar artık mahalleleri ele geçiriyor.

Bu pazarlardaki satıcılarının sayısını tahmin edebiliriz.

Bu bize yerel tüccar sınıfının büyüklüğüne dair bir tahmin imkanı veriyor.

1990 yılında Kuzey Kore toplumunun sadece marjlarında var olan Kuzey Kore pazarları şimdi tüketici ekonomisinin belkemiğidir.

Uydu görüntülerinin analizi Pyongyang'ın piyasa düzenlemelerini başkentin dışında uygulama kapasitesine de ışık tutuyor.

Birçok durumda, Pyongyang'un kapanmasını emrettiği halde, geçici yerlerde kurulan "çekirge" pazarlarda binlerce insanın ticaret yaptığını görebilirsiniz.

Bu spontan pazarlar rejim için bir çifte kaybı temsil eder.

Ideolojik açıdan bakıldığında, insanlar kendi kendini yöneten kapitalist kurumlar içinde faaliyette bulunmakta.

Kamu finansmanı perspektifinden de "çekirge" piyasalar devlet için gelir kaybı anlamına geliyor.

'Madencilik patlaması'

Uydu görüntüleri Çin ile Kuzey Kore'nin devam eden ekonomik entegrasyonuna da ışık tutuyor.

Kore Kuzey İstatistik Kurumu, Kore ile Çin arasındaki ticaretin 2007'den sonra yüzde 284 artışla 2011 yılında 5.63 milyar dolar olduğunu söylüyor.

Öncelikle kömür ve demirden oluşan, Çin'e yapılan ihracat da 2007'den sonra yüzde 424 artarak, 2011 yılında 2.46 milyar dolar olarak gerçekleşti.

Kuzey Kore uydu görüntüleri mükemmel değil.

Analistler ülkenin birçok yerinde sadece eski görüntüleri kullanabiliyor.

Ancak bugün, son yedi yıl içinde gerçekleştirilmiş 80 kadar yeni madencilik projesi belirleyebiliriz.

Bu yeni projeler mevcut madenlerde yeni çalışmalar ve yeni maden inşasından oluşuyor.

Kuzey Kore bu projeleri tek baçına yürütecek mali güç ve kapasiteye sahip olmadığı için, yabancı sermaye gerekiyor.

Curtis Melvin

Kuzey Kore Ekonomi Blog Yazarı

BBCTurkish.com, 13.06.2013


Bu bölümdeki diğer içerikler için tıklayınız.