Gündem

Başbakan’ın ‘TL zone’ fikri Avrupa Komisyonu’nda gündeme geldi. AB Komisyonu Genişlemeden Sorumlu Üyesi Stefan Füle, Türkiye’nin koşulları sağlaması durumunda euro’yu ulusal para birimi yapması gerektiğini söyledi

Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın son Almanya ziyaretinde Euro Bölgesi’yle ilgili olarak yaptığı bir açıklamada atıfta bulunduğu TL zone (TL bölgesi) fikri Avrupa Birliği Komisyonu’na yöneltilen bir soru önergesiyle tekrar gündemde.
Avrupa Parlamentosu’nun İtalyan üyelerinden Mario Borghezio, verdiği yazılı soru önergesinde Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın AB’ye girilmesi durumunda euro’nun kabul edilmeyeceğine ilişkin açıklamalarda bulunduğunu belirtti.
Başbakan Erdoğan’ın tam tersine, TL bazında yeni para birimi bölgesi kurulacağını söylediğine değinen Borghezio, “Komisyon bu açıklamaya nasıl yanıt vermeyi planlıyor. Komisyonun bakış açısı itibarıyla Türk Başbakanı’nın AB katılım süreci önerisiyle uzlaşmak nasıl mümkün olacak?” sorularını yöneltti.

Müzakereye atıfta bulundu
Borgezio’nun soru önergesine yanıt veren AB Komisyonu’nun Genişlemeden Sorumlu Üyesi Stefan Füle, Müzakere Çerçeve Belgesi’ndeki (MÇB) ilgili maddeye atıfta bulunarak, “Türkiye’nin gerekli koşulları sağlaması durumunda euro’yu ulusal para birimi yapması gerektiğini” hatırlattı.
2005 yılında yayımlanan MÇB’nin 14. maddesinde, “Türkiye, katılımdan itibaren, derogasyon almış bir üye devlet olarak ekonomik ve parasal birliğe katılır ve gerekli koşulları yerine getirdiğine ilişkin bir değerlendirme temelinde alınacak Konsey kararını takiben euro’yu ulusal para birimi olarak kabul eder. Bu alandaki müktesebatın geri kalanı katılımdan itibaren tam olarak uygulanır” deniliyor.

İsveç de bölge dışında
Euro Bölgesi üyeliği, belli şartları karşılamaları durumunda tüm AB üyelerinden beklenen bir adım. Bu konuda sadece İngiltere ve Danimarka opt-out hakkı kazanmış. İsveç de merkez bankasıyla ilgili yasal düzenlemeyi yapmadığı için bölge dışında. 2004 ve 2007’deki son genişlemede üye olan ülkeler de katılım antlaşmaları gereği gerekli kriterleri karşıladıklarında Euro Bölgesi’ne dahil olma taahhüdü altındalar.
Euro Bölgesi üyeliği konusundaki tartışmalar özellikle son dönemde iyice alevlenmiş durumda. Bazı egemenlik haklarını Brüksel’e devretme konusunda şüpheci davranan ve “esnek üyelik” talebini her fırsatta işleyen İngiltere’nin izlediği politika Türkiye açısından da model oluşturma potansiyeline sahip. Ancak bunun gerçekleşmesi için AB’nin bugünkü formatı dışında bir formata bürünmesi gerekiyor.
Karar mekanizmalarında tam söz sahibi olup bazı uygulamaların dışındaki üyelik Türkiye’nin ilgisini çekiyor. İngiltere ve Türkiye arasındaki benzerlikler de bu fikri Ankara açısından daha cazip hale getiriyor. Türkiye nihai bir adım atmadan önce AB içindeki tartışmaların varacağı noktayı görmek istiyor.

Milliyet, 12.02.2013