Dünya
 Dünya > Dünya'dan Başlıklar > Katalanların gözü İskoçya referandumunda
Katalanların gözü İskoçya referandumunda
İskoçya'nın bağımsızlığı oylayacağı referandum yaklaşırken, İspanya'nın ve Katalanların gözü de Birleşik Krallık üzerinde.
11 Eylül'ü ulusal günleri olarak kutlayan Katalanlar, Madrid yönetiminin "yasadışı" nitelendirmesine rağmen 9 Kasım'da bağımsızlık referandumu için sandığa gitmek istiyor.
Bugün de yüzbinlerce Katalan'ın Barcelona sokaklarına çıkması ve referandumun yapılması için kocaman bir "V" harfi oluşturması bekleniyor. Harfin simgeledikleri ise, hem "oy" hem "irade" hem de "zafer".
Katalanlar arasında yerel adı ile "La Diada" olan ulusal günün öncesinde BBC'den Tom Burridge'ye konuşan Katalonya lideri Artur Mas, İskoçya referandumunun sonuçlarını takip edebilmek için oylama günü olan 18 Eylül'de uyumayacağını söylüyor.
Mas "Kişisel olarak 'evet' kampının kazanmasını istiyorum" diyor.
Peki neden? Çünkü Mas bağımsız bir İskoçya'nın 28 üyeli Avrupa Birliği'nde tanınacağından emin.
Ona göre, bu durum, Katalonya İspanya'dan bağımsız olursa Katalanların da aynı şekilde kabul göreceğine delalet.
Ancak İspanya Başbakanı Mariano Rajoy, daha önce bağımsız bir İskoçya'nın AB'ye girmesine red oyu kullanabileceklerini söylemişti.
Önümüzdeki haftalarda İspanya Anayasa Mahkemesi'nin Katalonya'da düzenlenecek bir refetandumun yasadışı olduğuna hükmetmesi bekleniyor.
Mas ise bu durum karşısında istifini bozmuyor. Ona göre Katalan kanununda "yasal olarak bağlayıcı olmayan" bir oylama gerçekleştirmek mümkün.
Peki bu durumda "evet" oyu ne anlama gelecek.
Associated Press haber ajansına göre Katalanlara referandumda ayrılmaktan yana olup olmadıkları sorulacak ve eğer cevap "evet" ise, Mas bunun kendisi için bağımsızlığa varabilecek bir süreci görüşmeye başlaması için siyasi güç kazandıracağını söylüyor.
Guardian gazetesine konuşan emekli Katalan öğretmen Oriol Canals "(Madrid) hükümeti referandumu yasadışı ve anayasaya aykırı ilan ediyor. Bağımsızlık hareketini her tür baskıya zorlamaya ve tehdide maruz bırakıyor. Sonuç olarak bu hareket son dört yılda yüzde 20 büyüdü" diyor. Gazete şu anda Katalanlar arasındaki bağımsızlık desteğinin yüzde 40-45 civarında olduğunu yazıyor.
BBC muhabiri Mas'a İspanya hükümeti Katalanlara bir üçüncü seçenek sunarsa ne olur sorusunu yöneltmiş.
Üçüncü seçenek, daha fazla yetki, anayasal değişiklikler vasıtası ile Madrid'le yeni bir ekonomik anlaşma demek.
Mas, ucu açık olmak ve Katalanların oyuna sunulmak kaydıyla böyle bir anlaşmayı kabul edeceğini söylüyor.
Mas "İlk önce demokrasi" diyor.
İspanya ve Katalonya'da bağımsızlık karşıtı cephe için çalışanlar, bağımsızlığı destekleyenlerin argümanlarını ayrılıktan Katalan kamuoyunun "karar verme hakkına" çevirdiklerini söylüyor.
Metroscopia isimli İspanyol araştırma şirketinden Jose Juan Toharia, "Bağımsızlık konusu şu anda belirsiz bir hal aldı" diyor. Ona göre "karar verme hakkını" kim desteklemez ki? Toharia bunu "bağımsızlık hareketinin kampanyalarının dili konusundaki başarısı" olarak görüyor.
Metroscopia'nın yaptığı bir ankete göre Katalanların yüzde 43'ü bağımsızlığı desteklerken, yüzde 42 İspanya'da kalmak istiyor. Geri kalanlar ise kararsız.
Ancak eğer Katalonya'nın AB dışında kalacağı olasılığı söz konusu olursa bağımsızlığı destekleyenler yüzde 38'e düşüyor. Yüzde 53 ise "bu durumda İspanya'da kalınmalı" diyor.
En ilginci ise, üçüncü bir seçenek olarak anayasal değişiklik sunulduğunda halkın yüzde 44'ü bu seçeneği destekliyor ve bağımsızlık isteyenlerin oranı ise yüzde 23'e geriliyor.
Guardian gazetesine konuşan Larry Magrinyà bir İskoçla evli bir Katalan. İki ülkenin durumu hakkında şunları söylüyor. "Birçok benzerlik var, ekonomi, para birimi, AB ya da NATO'ya üyelik konusudaki belirsizlikler gibi. Diğer yandan İskoçya bir ulus olarak çok daha fazla tanınıyor. Örneğin kendi futbol ve rugby takımları var" diyor.
Sonuç olarak İskoçya referandumu yaklaşırken, 9 Kasım'da yapılması istenen Katalan referandumunun gerçekleşip gerçekleşmeyeceği belirsiz.
Ve son dönemlerde yapılan bir araştırma İskoçların oylamasının ve bağımsızlık olasılığının büyük olmasının Katalanlar kadar, Fransa'dan ayrılmak isteyen Korsikalıların, Belçika'dan daha fazla otonomi, bağımsızlık ya da Hollanda ile birleşme isteyen Flemenlerin de dikkatini çektiğini söylüyor.
BBCTurkish.com, 11.09.2014
Bu bölümdeki diğer içerikler için tıklayınız.
|
