Dünya
 Dünya > Dünya'dan Başlıklar > IŞİD, Irak ve Suriye'de hilafet ilan etti
IŞİD, Irak ve Suriye'de hilafet ilan etti
Irak ve Suriye'de bazı bölgeleri kontrol altında tutan Irak Şam İslam Devleti (IŞİD) örgütü 'hüküm sürdüğü bölgeleri' birleştirerek hilafet ilan ettiğini açıkladı.
IŞİD, internet sitesinden yayınlanan video kaydında, örgütün lideri Ebu Bekir el Bağdadi'yi de halife ilan etti.
Örgüt, dünya genelindeki bütün İslamcı grupları da kendilerine biat etmeye çağırdı.
Gözlemciler, hilafet ilanını El Kaide'ye ve Körfez bölgesindeki rejimlere doğrudan bir meydan okuma olarak değerlendiriyor.
IŞİD adını da İslam Devleti olarak değiştirdi.
Brookings Doha Merkezi'nden Charles Lister, açıklama konusunda şu görüşleri dile getirdi:
''Meşruiyeti konusunda hangi kanıya varılırsa varılsın, bu halifelik ilanı, uluslararası cihad hareketi açısından 11 Eylül'den bu yana en önemli gelişme. Bu açıklamanın etkisi küresel olacaktır. El Kaide bağlantılı ya da bağımsız cihad grupları bunu ya desteklemek ya da karşı çıkmak zorunda kalacaktır.''
Tikrit'te çatışmalar
Bu arada Irak hükümeti, IŞİD'in kontrolüne geçen Tikrit'i geri almak için askeri operasyonlarına devam ediyor.
Bölgedeki görgü tanıkları ve yetkililerin aktardığına göre ordu, Irak'ın eski lideri Saddam Hüseyin'in de memleketi olan Tikrit'te militanların mevzilerine hava saldırısı düzenledi.
Analiz: Paul Adams, Bağdat
IŞİD'in son video görüntüleri ve açıklamaları propaganda olarak nitelenip bir kenara itilebilir; fakat hilafet ilanı dini, kültürel ve tarihsel bir öneme sahip.
Sünni radikaller kuşaklar boyunca, IŞİD sözcüsü Ebu Muhammed el Adnani'nin ifadesiyle, Müslümanların "utanç ve yüz karasının tozlarının silkelendiği" ve modern Orta Doğu'da kaos, karmaşa ve umutsuzluktan yeni bir hilafetin doğduğu anın hayalini kurdu.
Sünnilerin çoğu, ve tüm Şiiler bu ana eşlik eden barbarlıktan ürkecek olsa da, eski sömürge dönemin sınırlarının siliniyor olması görüntüsü, bu cihat girdabına yeni üyeler kazandırmayı amaçlayan güçlü bir açıklama işlevi görüyor.
Pazar günü paylaşılan IŞİD videolarından birinde, Ebu Safiyya adlı sakallı bir militan yeni yıkılmış bir sınır karakolunu gösteriyor. Bu görüntüler grubun destekçilerini etkilemeyi hedefliyor.
Ebu Safiyya'nın Şilili olmasının vurgulanması ise örgütün küresel çapta çekim merkezi olduğuna dair yaratılmaya çalışılan algıyı güçlendirmeye yönelik.
Irak güvenlik güçlerinin Tikrit yakınlarındaki Dicle'den geri çekildikleri yönünde haberler geliyordu.
Gazetecilere konuşan Irak ordusu yetkilisi Kasım Atta, "Güvenlik güçleri farklı bölgelerden ilerliyor. Devam eden çatışmalar var" dedi.
BBC'ye konuşan ve ABD'nin işgal sırasında Irak'taki güçlerinin komutanı ve aynı zamanda eski CIA başkanı Davit Petraeus'un Irak konusunda baş danışmanlığını yapan emekli Albay Derek Harvey, Irak ordusunun IŞİD'in ele geçirdiği yerleri geri almasının zor olacağını düşünüyor.
Harvey "Tikrit gibi alanlara yoğunlaştıklarında bazı taktiksel başarılar elde edeceklerini düşünüyorum. Ama buraları ellerinde tutmak ve Sünni Arap topluluklari IŞİD ve bölgedeki diğer isyancı gruplardan gelen baskıya direnmek konusunda ciddi sıkıntı çekecekler" diyor.
Emekli albay bunun sebebi olarak Bağdat'a ve Maliki'ye karşı Irak'ın Sünni Arap toplumunun duyduğu derin düşmanlık ve nefreti, Irak ordusuna karşı savaşanların bir amaç için savaşmalarını ve süregiden kara savaşında Sünni Arapların ciddi kapasitesi olmasını gösteriyor.
Associated Press haber ajansına konuşan görgü tanıkları, ordunun birkaç gün önce ele geçirdiği Kadissiyah bölgesinde çatışmalar yaşandığını ifade ediyor.
Ajansa konuşan bir yetkili de, ABD'nin eskiden hava üssü olarak kullandığı Speicher Kampı yakınlarında da çatışma olduğunu söyledi.
Irak Şam İslam Devleti (IŞİD) militanlarının bir helikopteri düşürdüğü ve pilotunu alıkoydukları bildirildi.
Rus uçakları Irak'ta
Diğer yandan, Irak'ın Rusya'dan sipariş ettiği savaş uçakları da ülkeye vardı.
Irak Savunma Bakanı savaş uçaklarının 'üç dört gün içinde hizmete gireceğini' söyledi.
Pazar günü BBC'ye konuşan İngiltere Dışişleri Bakanı William Hague de Irak'ta 'devlete ölümcül bir tehdit' oluşturduğunu söylediği militanlara karşı mücadeleye yardımcı olmak için ülkede siyasi birlik kurulması çağrısında bulundu.
Hague, "Güvenlik operasyonları yalnızca Irak'ta tüm unsurların güçlü siyasi desteğini alırsa işler" dedi.
Diğer yandan, Irak'ta Sünni koalisyon grubu Muttahidun, 'talepleri karşılanmazsa' Salı günkü meclis oturumuna katılmayacaklarını duyurdu.
Irak'ın en etkin Şii din adamı Büyük Ayetullah el Sistani de Irak'ta Salı gününe kadar başbakan üzerinde uzlaşıya varılması çağrısı yapmıştı.
Pazar günü Tahran'da konuşan İran'ın dini lideri Ali Hamaney Irak'ta yaşananların 'Şii ve Sünni Müslümanlar arasında bir gerginlik' gibi yansıtılmasına tepki gösterdi.
BBCTurkish.com, 30.06.2014
Bu bölümdeki diğer içerikler için tıklayınız.
| 
