Dünya

Dünya'dan Başlıklar

Dünya > Dünya'dan Başlıklar > Mars toprağında su bulundu

Mars toprağında su bulundu

Mars keşif robotu Curiosity, Kızıl Gezegen’de bugüne kadar yaptığı en önemli keşfe imza attı ve ilk kez toprakta su izine rastladı. NASA tarafından yapılan açıklamaya göre, gelecekte Mars’a gidecek astronotlar ayaklarının altındaki kızıl topraktan ihtiyaçları olduğu suyu çıkarabilir.

Kızıl Gezegen’de bir zamanlar yaşam olup olmadığına dair delil toplamaya çalışan Curiosity, incelediği Mars toprağının yüzde 2 ağırlığını kapsayan su tespit etti.

Basına açıklama yapan New York’taki Rensselaer Politeknik Ensititüsü’nden Laurie Leshin, astronotların gelecekte 0.03 kübik metre Mars toprağından 1 litre su çıkarabileceğini belirtti.

Curiosity’nin en son araştırması hakkında Space.com’a açıklama yapan Leshin, “Benim için bu büyük bir şaşkınlık anı oldu... Mars’ta ayağımızın altında kolayca erişebileceğimiz su olduğunu tespit ettiğimizde gerçekten çok mutlu oldum. Sanırım bu Mars’ın her noktası için geçerli” dedi.

Mars’ın kuzey ve güney kutup bölgelerinde katı halde su olduğu biliniyordu. Curiosity ve Opportunity keşif araçlarının yaptığı analizler, Mars’ta bir zamanlar miksroskobik yaşamın bulunduğuna ve bu yaşamın su varlığıyla desteklenmiş olduğuna dair önemli bilgiler sunmuştu. En son keşif, Mars’ta sıvı halde su olduğunu da ortaya koydu.

Science dergisinde yayımlanan araştırmada, Curiosity’nin 100 gün süreyle Mars toprağında topladığı numuneler üzerinde yaptığı analizlerden derlenen bilgiler sunuldu.

Mars'ın Rocknest bölgesinde incelediği toprağın yakın çekin görünümü (solda). Rocknest'teki numunelere yakın çekim (sağda). Fotoğraf: NASA. BÜYÜTMEK İÇİN TIKLAYIN!

ATMOSFER SUYUNU EMİYOR
Kızıl Gezegen’in Gale Krateri’ne Ağustos 2012’de inen Curiosity, iki yıl sürecek görevinde mikrobiyal yaşam olup olmadığını kesinleştirmek için Sharp Dağı’nın eteklerine doğru ilerliyordu. Dağın, Mars’ın antik dönemlerine uzanan farklı katmanlarında yapılacak analizler bilim insanlarına gezegenin geçmişi hakkında bugüne kadar elde edilmiş en önemli bilgileri sunacaktı.

Curiosity, Mart ayında kayalık Sarıbıçak Körfezi adı verilen bölgelerde yaptığı sondajlarda, Mars’ın milyarlarca yıl önce okyanuslara kaplı ve yaşama elverişli olduğuna dair en önemli organik molekül buglularına ulaşmıştı.

NASA'nın Mart ayında yayımladığı fotoğrafta, sol tarafta Opportunity uzay aracı tarafından incelenen kaya görülüyor. Kayanın, sülfat bakımından zengin kumtaşı olduğu ve suyun bulunduğu ortamda oluştuğu belirtildi. Opportunity'nin bu keşfine rağmen, bilim insanları suyun çok tuzlu ve asitli olması nedeniyle Mars'ta geçmişte yaşam olamayacağını düşünüyordu. Curiosity keşif aracı tarafından çekilen sağdaki fotoğrafta yer alan kayada ise nötr PH seviyesinde, mikrobiyolojik yaşam için ideal bir kimyasal bileşik tespit edildi. Suyun tuz oranının sanıldığından daha düşük olduğuna işaret eden keşif, bir zamanlar Kızıl Gezegen'de yaşam olabileceğini gösterdi (Büyütmek için tıklayın).

'Columbia Hills' adı verilen bölgede Spirit'in incelediği ve sülfür bakımından zengin kaya örneği (NASA).

Curiosity, Sarıbıçak Körfezi öncesinde Rocknest adı verilen diğer bölgede de önemli analizler yapmıştı. Elde ettiği nunumeleri SAM (Sample Analysis at Mars instrument) deney cihazında 835 dereceye kadar ısıtan nükleer güçlü laboratuvar, ardından numunelerin ortaya çıkardığı gazları analiz ediyor.

NASA, SAM donanımında yapılan analizlerde çok miktarda karbondioksit, oksijen, sülfür bileşikleri ve bol miktarda su bulunduğunu açıkladı.

NASA'nın yayımladığı fotoğrafta, sol tarafta Rocknest adlı kayalık bölgede yapılan sondajda elde edilen numunenin, sağ tarafta ise John Klein adı verilen başka bir kayadan elde edilen numunenin X-ray ışın yayılımlarındaki farklılık görülüyor. Sağdaki analiz, kayanın daha az tuz ve daha fazla mineral içeren yaşam ortamında oluştuğunu gösterdi (Büyütmek için tıklayın).

SAM, Mars toprağındaki suyun ağır hidrojen olan dötoryum içerdiğini tespit etti. Normal hidrojen atomlarına göre farklı olan dötoryum, bir nötron ve bir proton içeriyor. NASA, Mars’taki ince atmosferin benzer bir dötoryum seviyesi barındırdığını belirtti.

Leshin, “Bu bulgular, toprağın bir nevi sünger görevi görerek atmosferden su emdiğini gösteriyor” dedi.

İZLER BEKLENEN SONUCU VERDİ
Curiosity'nin SAM cihazı, Rocknest analizlerinde Dünya'daki yapı taşları arasında yer alan karbon içerikli kimyasallara rastlamıştı.

Bu kimyasalların, perklorat adlı kimyasal kökünden salınan klor atomlarıyla girdikleri tepkimeden oluştuğu düşünülüyor.

Phoenix keşif aracı, perklorata Mars'ın güney kutbunda 2008 yılında rastlamış, Curiosity de ekvator bölgesinde perklorat izleri bulmuştu.

Curisosity uzay aracının Haziran 2013'te organik mineral izlerine rastladığı sondaj çalışmalarının görüntüleri:

ntvmsnbc.com, 27.09.2013

Bu bölümdeki diğer içerikler için tıklayınız.