Dünya
 Dünya > Dünya'dan Başlıklar > Güney Afrika'nın asırlık toprak sorunu
Güney Afrika'nın asırlık toprak sorunu
100 yıl önce Güney Afrika'nın çoğunluğunu oluşturan siyah nüfusun toprak mülkiyetini kısıtlayan yasanın etkisi, ırk ayrımına son verilmesinden yirmi yıl sonra da büyük ölçüde hissedilmektedir.
Bir vuruşta, 19 Haziran 1913'te Yerliler Arazi Kanunu'nun geçmesiyle Güney Afrika'da arazinin çoğunluğu beyazlar ya da Avrupalılara tahsis edildi.
Afrikalılar olarak da adlandırılan siyahlarnüfusun %67'sini oluştursa da tarım arazilerinin sadece %7'si onlara ayrıldı.
Bu uygulama ırk ayrımcı sistem yani apartheid sisteminin önemli bir parçası oldu.
Kabileler kendilerine ayrılan bölgelerde toplumun geri kalanından izole edilmiş halde ucuz emek havuzları haline getirildi.
Afrikalıların, diğer Afrikalılar dışında, buralardan başka toprak satın alma ya da kiralaması yasaklandı.
Avrupalıların da, aynı şekilde, Afrikalılardan toprak satın alması veya kiralaması yasaklandı.
Hasatın bir kısmı karşılığında toprak sahibi beyazlara ait araziyi ekip biçen Afrikalı ortakçı önemli ölçüde kaybetti.
Yasanın amacı siyahları doğdukları topraklardan uzaklaştırmak değil, o topraklarda sahip yerine çalışan haline getirmekti.
'Doğdukları topraklarda parya'
Afrika Ulusal Kongresi ANC'nin ilk başkanı olan John Dube, 1912 yılında Afrikalılara yönelik konuşmasında "toprağınız yoksa hlk olamazsınız" diyordu.
Önemli bir aktivist ve ANC kurucularından olan Sol plaatje 1916 yılında yazdığı "Güney Afrika'da Yerli Hayat" adlı kitapta, "20 Haziran 1913 Cuma sabahı Güney Afrika yerlileri, bir köle değil ama doğduğu topraklarda bir parya olduğunun farkına varmaya başladı" diyordu.
1994 yılında, Güney Afrika'nın ilk demokratik olarak seçilmiş hükümeti olan, ANC hükümeti beyazlara ait tarım arazilerinin %30'unu siyah çiftçilere dağıtma sözü verdi.
2012 yılına kadar bu rakamın sadece üçte biri dağıtılabildi.
Toprak günümüzde de Güney Afrika'da duygusal bir sorun olmaya devam etmektedir.
Bir yıl önce, ANC Gençlik Birliği eski başkanı Julius Malema şunları söylüyordu: "toprak sorununun, gerekirse zorla, çözülmesi gerekir".
Bu, zamanını ANC Başkanı olan Oliver Tambo'nun 1985 tarihli bir konuşmasından yapılan bir alıntıydı.
Toprak reformu Güney Afrika siyasi gündeminde öylesine önemlidir ki bu konunun anayasada yeri vardır.
Güney Afrika anayasanın 10 Aralık 1996'da kabul edilen 25. maddesi "devletin vatandaşların eşit olarak araziye erişme koşullarını sağlamaktan sorumluludur" der.
BBCTurkish.com, 19.06.2013
Bu bölümdeki diğer içerikler için tıklayınız.
| 
