Dünya

 Dünya'dan Başlıklar 

 Dünya > Dünya'dan Başlıklar > Papa: İlk Cizvit, ilk Latin Amerikalı, ilk Francis

Papa: İlk Cizvit, ilk Latin Amerikalı, ilk Francis
Papa Francis bir çok açıdan ilkleri temsil ediyor. Papalığa seçilen ilk Latin Amerikalı ve ilk Cizvit. Daha önce kendisine Francis adını seçen başka bir Papa da yok.

Yaklaşık 1300 yıl aradan sonra Katolik Kilisesi'nin başına Avrupa dışından geçen ilk dini lider.

Arjantin doğumlu Papa Francis, Aziz Petrus Bazilikası'nın balkonundan halkı ilk kez selamladığı konuşmasında, espirili bir dilde, ''Öyle sanıyorum ki kardinal kardeşlerim yeni Papa'yı seçmek için dünyanın öbür ucuna gitmek zorunda kaldı'' dedi.

Yeni Papa, 13 Mart tarihinde Francis adını almadan önce, Buenos Aires'li Kardinal Jorge Mario Bergoglio'ydu.

266'ıncı Papa'nın seçimi, Vatikan gözlemcilerini genelde şaşırtan bir karardı.

Şaşırtan karar

Yaşlılık sebebiyle görevinden istifa eden 16'ıncı Benediktus'un ardından daha genç bir din adamının seçileceğini düşünenler, 76 yaşındaki Kardinal Bergoglio'yu favori adaylar arasında görmüyordu.

Fakat 115 kardinalin kullandığı oylardan Papa Francis'in öne çıkışına şaşırmayanlar da var.

Kardinallik döneminde Bergoglio, Katolik Kilisesi'nin hem muhafazakar hem de reformcu kanadına cazip gelen özellikleriyle dikkat çekmişti. Örneğin cinsellik konusunda Kilise'nin yerleşik geleneğine sıkı sıkıya bağlıyken, sosyal adalet tartışmasında bir liberal olarak tanınıyordu.

2007 yılında Latin Amerikalı piskoposları bir araya getiren bir konferansta, ''Dünyanın, eşitsizliklerin en fazla olduğu bölgesindeyiz. En çok büyüyen, ama insanların çektiği acının en az hafiflediği kıtasındayız.'' dediği bildiriliyor.

Çok sayıda Arjantinli gibi ataları İtalyan olan Papa Francis, 17 Aralık 1936'da Buenos Aires'te dünyaya geldi.

CİZVİTLER KİMDİR?

  • Katolik Kilisesi'nin sadece erkeklere açık olan İsa Tarikatı üyeleri Cizvit olarak biliniyor.
  • Dünya çapında yaklaşık 19 bin üyesi var
  • 16'ıncı yüzyıl Avrupa'sında kurulan tarikat misyonerliği hedefliyor ve üyeleri zenginlikten uzak, itaatkar ve namuslu bir hayat sürme yemini ediyor.
  • Cizvitler 18'inci yüzyıl sonlarında aşırı güçlendikleri gerekçesiyle bastırılmıştı. Ama İsa Tarikatı bir süre sonra yeniden canlandırıldı.

1969'da Cizvitliğe kabul edilen Bergoglio, Arjantin ve Almanya'da teoloji okudu.

Şatafattan uzak

1992'de piskopos ve bundan altı yıl sonra da Buenos Aires Başpiskoposu olan Jorge Bergoglio'nun adı Papalık makamı için ilk kez 2005 yılında 16'ıncı Benediktus'un seçimiyle sonuçlanan oylama sırasında geçmişti.

Papa Francis olmadan önce Arjantin'deki hayatı üzerine bir biyografinin ortak yazarlarından olan Francesca Amrogetti, sade ve süsten uzak bir yaşam tarzıyla tanındığını söylüyor: ''Buenos Aires'teyken metroya, otobüse binen Kardinal Bergoglio, Roma'ya gitmesi gerektiğinde ekonomik sınıf uçardı.''

Arjantin'in başketinde sade bir apartman dairesinde yaşayan Kardinal Bergoglio, kendi yemeğini kendisi pişiriyordu.

BBC Latin Amerika analisti Eric Camara, Bergoglio'nun Vatikan'ı ziyareti sırasında kardinallerin kuşandığı kırmızı ve mor renkli gösterişli kıyafetler yerine, üzerinde siyah bir cübbe ile dolaşmayı sürdürdüğünü aktarıyor.

Ama Papa Francis'in geleneğe sırt döndüğü anlaşılmasın; kendisini tanıyan üst düzey din adamlarından Osvaldo Musto, ''Ötenazi, idam cezası, kürtaj, eşcinseller veya rahiplerin evlenmeme yemini gibi konularda en az Papa 2'inci Jan Paul kadar Kilisesi'nin geleneksel ilkelerinden asla taviz vermez.'' diyor.

Cunta soruları

Papa Francis'in Vatikan'da göreve gelmesiyle gündeme yeniden düşen bir tartışma konusu ise Arjantin'de 1976-1983 yılları arasındaki cunta döneminde iki Cizvit papazın askeri hükümet tarafından kaçırılıp gizlice hapiste tutulmasında bir rol üstlenip üstlenmediğinde düğümleniyor.

Yoksul mahallelerdeki çalışmaları nedeniyle askeri diktatörlüğün tepkisini çeken Cizvit papazlar beş ay süresince hapis tutulmuştu.

Papa Francis, iki papazın üzerindeki kilise korumasını geri çekerek askerlerle işbirliği yapmakla suçlanıyor.

Ancak yeni Papa'nın taraftarları, bunun tam aksine, Bergoglio'nun bizzat muhaliflerin cuntadan kaçmasına yardımcı olarak kendisini riske attığını söylüyor.

Gözlemciler, Vatikan açısından Papa'nın siyasi geçmişi üzerindeki soru işaretlerinden ziyade şu anki sağlık durumunun daha öncelikli olduğu görüşünde.

Futbol taraftarı

76 yaşındaki Papa Francis, on yıllardır akciğerlerinden biri eksik halde yaşıyor.

Fakat genelde sağlık durumunun kaygı verici bir yönü olmadığı söyleniyor.

Papa Francis'in muhtemelen Arjantinli oluşuyla alakalı son bir özelliğini daha aktaralım. Kendisi futbola ilgisiyle biliniyor. Tuttuğu takım ise Buenos Aires klubü San Lorenzo de Almagro.

BBCTurkish.com, 14.03.2013

İlklerin Papa'sı
115 üyeli Kardinaller Meclisi, 76 yaşındaki İtalyan kökenli Arjantinli Kardinal Jorge Mario Bergoglio‘yu yeni Papa olarak seçti. Böylelikle ilk kez Güney Amerika’dan bir isim Katoliklerin ruhani lideri oldu.

Yaklaşık 1 milyar 200 milyon Katoliğin ruhani liderini belirlemek için Sistine Şapeli’nde toplanan kardinaller beklenenden de hızlı davrandı. Seçimin ikinci gününde, oylamanın toplam beşinci turunun ardından şapelin bacasından çıkan beyaz duman yeni Papa’nın seçildiğini haber verdi. Aziz Petrus Meydanı‘nda toplanan binlerce kişinin sevinç gösterisi yapmaya başlamasından bir süre sonra da, Fransız Kardinal Jean-Louis Tauran meydana bakan büyük balkona çıkarak "Habemus Papam“ yani "Bir papamız var'“ cümlesiyle haberi verdi, ve daha sonra da Arjantinli kardinal Jorge Mario Bergoglio‘nun yeni Papa olduğunu duyurdu. Yeni Papa’nın seçtiği ismin ise Francisco olduğunu açıkladı.

Selefi için dua edilmesini istedi

Açıklamanın ardından yeni Papa balkona çıktı. Aziz Petrus Meydanı’nı dolduran binlerce kişiyi sade bir şekilde, “İyi akşamlar” diyerek selamlayan Francisco, coşkulu karşılama için teşekkür ettikten sonra, öncelikle selefi 16'ncı Benedikt için dua edilmesini istedi. 76 yaşındaki Arjantinli Papa daha sonra ''Birlikte yürümeye devam edelim. Kardeşlik, sevgi, güven zamanı. Dua edelim, birbirimiz için dua edelim'' dedi. Ardından da „İyi geceler! Ve dinlenin“ sözleriyle balkondan ayrıldı:
 Katolik Kilisesi’nin 266'ıncı Papası olan Francisco, ilkleri de temsil ediyor. Güney Amerika’dan seçilen ilk Papa olan Francisco, aynı zamanda Cizvit olan ilk Papa. Katolik Kilise gözlemcilerinin daha çok ılımlı ve diyaloğa açık bir isim olarak nitelendirdiği yeni Papa, ancak aynı zamanda muhafazakâr kanattan. Cinsel ahlak, kürtaj, prezervatif gibi konulardaki muhafazakâr görüşlere sahip olan Papa, alçakgönüllülüğü ve sade yaşamı ile tanınıyor.

Dikta rejimi dönemine yönelik suçlamalar

Öte yandan bugüne kadar Kardinal Bergoglio olarak tanınan din adamının, 1976 ile 1983 arasında Arjantin’deki askeri dikta döneminde nasıl bir rol oynadığı tam olarak açıklığa kavuşturulmuş değil. Alman Birinci Televizyon Kanalı ARD'de yer alan bilgilere göre, Yeni Papa’nın o dönem sol görüşlü Cizvitleri ihbar ettiği yönünde suçlamalar söz konusu.

Papa'nın önündeki öncelikli görevler

Yeni Papa’yı yoğun bir gündem bekliyor. Vatikan Radyosu’nda Almanca bölümün yöneticisi Bernd Hagenkord, en önemli görevleri şöyle sıralıyor:

"Tabii ki öncelikle Paskalya Bayramı var. Bu, yeni Papa’nın bir anlamda ilk icraatı olacağı için özellikle önem taşıyor. Vereceği mesajlar önemli. Ardından 16'ncı Benedikt’in istifasıyla otomatikman boşalan diğer kadrolara da yeni isimlerin atanması gerek. Üçüncü nokta da tabii, ilk olarak hangi probleme el atacağı sorusu. Hrıstiyanlara yönelik baskı mı, dünyada açlık mı yoksa adalet ve barış mı? Bakalım hangisine öncelik tanıyacak. Tabii dünyayı tek bir günde kurtarmak da mümkün değil.“

dw.de, 14.03.2013


Bu bölümdeki diğer içerikler için tıklayınız.