Dünya
 Dünya > Dünya'dan Başlıklar > İsrail'de koalisyon görüşmeleri başlıyor
İsrail'de koalisyon görüşmeleri başlıyor
İsrail'de dün yapılan genel seçim parlamentodaki sağ ve sol eğilimli partilerin eşit sayıda vekillik çıkarmasıyla sonuçlandı.
Seçimin ana gündem maddesini ekonomik ve sosyal konuların oluşturduğu bir ortamda Başbakan Benyamin Netanyahu'nun büyük ortaklığı elinde tuttuğu ittifak birinciliği az farkla elde etti.
Netanyahu'nun grubu önceki mecliste 42 sandalye tutuyordu; yeni sonuç 11 sandalye eksilme olduğu anlamına geliyor.
Cumhurbaşkanı Şimon Peres'in, en büyük grubun lideri olarak Netanyahu'dan hükümeti kurmasını istemesi bekleniyor.
Bir Gelecek Var anlamındaki Yesh Atid partisi seçim öncesindeki kamuoyu yoklamalarının gösterdiği sonuçtan çok farklı bir performansla parlamentodaki ikinci en büyük grubu oluşturucak.
"İttifak ters tepti"
Başbakan Benyamin Netanyahu seçime aşırı milliyetçi İsrail Evimiz partisi ile ittifak yaparak girdi.
BBC muhabiri, Netanyahu'nun aşırı milliyetçileri yanına alarak başarı elde girişiminin ters teptiğini, sonuçların kesinleştiği bir ortamda Netanyahu'nun hayal kırıklığına uğrayacağını söylüyor.
Seçim sonuçlarının belli olmasından sonra Netanyahu geniş tabanlı koalisyon kurmak istediğini söyledi.
"Öncelik İran"
Netanyahu daha önce yaptığı açıklamada da yeni hükümetin önceliğinin "İran'ın nükleer silah elde etmesini engellemek" olacağını söyledi.
Benyamin Netahyahu'nun eski yazı işleri müdürü Naftali Bennet, liderliğini yaptığı İsrail Evimiz partisiyle Likud'un parti tabanını çekiyordu.
BBC muhabiri, Netanyahu'nun koalisyon anlaşmasında Bennet'in beklentilerini karşılamakta zorlanabileceğini söylüyor.
Büyük çıkışlar
Bir Gelecek Var partisinin eski gazeteci lideri Yesh Atid, Filistinliler ile barış vaadinde bulunmaması halinde Netanyahu ile koalisyona girmeyeceğini söyledi.
Yesh Atid'in, bir dönemin güçlü partisi İşçi Partisi'nin bir-iki sandalye fazlayısya mecliste 18 ya da 19 üyelik bulundurması bekleniyor.
Başka bir radikal sağcı parti Habayit Hayehudi ise 12 sandalye kazanmayı başardı. Bu parti, Filistin'in Batı Şeria bölgesinin büyük bölümünün ilhakını savunuyor ve Orta Doğu sorununa 'iki devletli' çözümü reddediyor.
İsrail'de yüzde 2 oranındaki seçim barajını aşan partiler meclise üye gönderebiliyor; bu seçim 32 parti mücadele etti.
BBCTurkish.com, 23.01.2013
Koalisyonun anahtarı Lapid'de
Bir Gelecek Var partisi, olası koalisyon oluşumlarında anahtarı ele geçirdi.
Tel Avivli seçkin bir aileden gelen Yair Lapid'in başında olduğu parti, seçim kampanyası sırasında iktisadi ve sosyal konuları öne çıkardı.
Ajansların aktardığı bir ayrıntıya bakıldığında İsrail'de medyanın dün geceki seçim konuşmalarında hangi liderin seçim konuşmasına öncelik verecekleri konusunda ikilemde kaldı.
Seçim sonuçları ile ilgili iki parti lideri aynı dakikalarda açıklama yaptı.
Televizyon ekranının bir yanında Benyamin Netanyahu, diğer yanında ise Yair Lapid'in olduğu anlaşılıyor.
Muhabirler, eski bir bakanın oğlu olan, televizyon sunucusu Yair Lapid'in İsrail siyasetinin yükselen yıldızı ve bütün olası koalisyon oluşumlarına açılan kapılar için anahtar konumunda olduğunun altını çiziyor.
"Geleneksel olarak laiklik yanlısı aileden"
Associated Press'in yorumunda Lapid'in Tel Aviv'de laik siyasi anlayışa sahip seçkin bir aileden geldiği, kendisini, orta sınıfın temsilcisi olarak arz ettiği belirtiliyor.
Seçimleri izleyen BBC muhabirleri, kampanyanın ekonomi ve sosyal konular üzerinde yoğunlaştığını aktarırken ajanslar ve diğer medya kuruluşlarında diğer bazı başlıklar da dikkat çekiyor.
İsrail-Filistin barışı ve İran'ın tartışmalara yol açan nükleer programı açısından taşıdığı anlam tartışılıyor.
Yeni hükümeti kurmak için 6 hafta süresi olan Benyamin Netanyahu'nun 2009'da başlayan döneminde Filistinlilerle barış görüşmeleri kesintiye uğradı.
İsrail'in 1967 yılında işgal ettiği Batı Şeria'da 6 bin 900 konutluk projeleri devam ediyor; binlerce konutun inşası ile ilgili hazırlık yapıldığı da biliniyor.
"Filistinlilerle görüşmelerde ısrarcı"
İsrail'de bir koalisyon kurulacaksa Netanyahu'nun Yair Lapid'i ikna etmek zorunda olduğu yorumları yapılıyor.
Associated Press Ajansı, Lapid kampının Filistinlilerle barış görüşmelerine başlanması konusunda ısrarcı olacağını bildiriyor.
Lapid, Associated Press ajansının sorularını yanıtlerken, merkezdeki bir parti olarak "Sağcı partilerin ayıbını İsrail adına örtecek bir işlev üstlenmeyi kabul etmeyeceklerini" söyledi.
Bir Gelecek Var partisinin lideri "Batı'nın ve medeni dünyanın parçası olmamız kritik önemli" diyor.
Terazinin kefeleri
Muhabirlerin aktardığı bir denklem Filistin ile barış konusunda ısrarcı olduğunu net bir bir şekilde ortaya koyan Bir Gelecek Var partisinin konumunun koalisyon oluşumları üzerindeki etkisini değerlendirirken olası pazarlıklara işaret ediyor.
Labid, dindar Yahudilere orduda verilen istisnasız muafiyeti ve yapılan sosyal yardım ödemelerini kırpmak isteğini söyledi.
Muhabirler, Batı Şeria'daki Yahudi yerleşim bölgesi inşaatlarının durdurulması ile dindar Yahudilerle ilgili ayrıcalıklar konusunda belirleyeceği dengenin koalisyonun oluşumunu belirleyebileceğini belirtiyor.
Buna göre, Lapid yerleşim bölgelerindeki inşaatların durması konusunda dindar Yahudilerle ile ilgili vaatlerine göre daha ısrarcı olursa Yahudi Evi itiraz edebilir.
Muhabirler, 11 sandalye kazanan Yahudi Evi'nin Yahudi yerleşim merkezlerinden oy toplamayı hedeflediğini belirtiyor.
Dindar Yahudilerin partisi konumundaki Shas ise 11 üyelik kazandı.
"Ilımlı hükümet"
Yair Lapid, ılımlılardan oluşan bir ittifak istediğini söylüyor.
Muhabirler, Lapid'in katılımının ılımlı bir hükümetin kurulmasına yol açacağını ama bunun Filistinliler ile barışın geleceği açısından ne anlama geleceğinin belli olmadığını belirtiyor.
Lapid'in kapısını açacağı olası koalisyon bileşimlerinin ortak adaylarından Yahudi Evi'nin başında eski komando ve milyoner işadamı Naftali Bennet bulunuyor.
Bennet, 1967 savaşında işgal edilen Batı Şeria'nın yüzde 60'nın ilhak edilmesini istiyor; Filistin Yönetimi Başkanı Mahmut Abbas ise, ilhak bir yana, konut inşaatlarının durdurulmasını istiyor.
Ajanslara yansdığı kadarıyla, seçim 12 Arap kökenli İsrail vatandaşını meclise taşıdı; bu üyeler geleneksel olarak koalisyona girmek istemiyor, girmeleri de istenmiyor.
"Filistinliler ile görüşmeler başlasın"
Yair Lapid, Filistinliler ile barış görüşmelerinin başlamasını ama Doğu Kudüs'ün İsrail'de kalmasını istiyor.
İsrail Cumhurbaşkanı, en büyük meclis gurubunu oluşturan Benyamin Netanyahu'yu hükümeti kurmakla görevlendirecek.
Netanyahu'nun altı hafta içinde başarı elde edememesi halinde Yair Lapid'in aynı konuma gelme olasılığı bulunuyor.
İsrail'deki siyasi gelişmeleri izleyen muhabirler küçük gruplar arasında parçalanan siyasi yelpazedeki ideolojik kırılmaların, kurulduğu dönemden bu yana koalisyonlarla yönetilen İsrail'de yeni bir hükümet kurulmasını zorlaştıracağını söylüyor.
BBCTurkish.com, 23.01.2013
Bu bölümdeki diğer içerikler için tıklayınız.
| 
